Legeżyński Stanisław Emil Władysław (1895–1970), lekarz, weterynarz, profesor mikrobiologii Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, Uniw. Wil., UJ i Akademii Medycznej w Białymstoku. Ur. 2 IX we Lwowie, syn Wiktora, lekarza miejskiego we Lwowie, i Marii z Michalskich, brat Michała, lekarza w Zakopanem. Do szkół uczęszczał we Lwowie, tam zdał w r. 1912 maturę w IV Gimnazjum i następnie studiował na Wydziale Lekarskim Uniw. Jana Kazimierza, który ukończył w r. 1923 ze stopniem doktora wszech nauk lekarskich. Od r. 1915 pracował jako asystent w laboratoriach bakteriologicznych profesorów: T. Hołobuta, P. Kučery i N. Gąsiorowskiego. W l. 1916–20 służył w armii austriackiej i polskiej jako medyk bakteriolog przy zwalczaniu chorób epidemicznych. Od r. 1920 pracował w Państwowym Zakładzie Higieny we Lwowie. Po uzyskaniu dyplomu spędził pół roku w Paryżu w Instytucie prof. Vallée i in. W r. 1926 ukończył ze stopniem lekarza weterynaryjnego Akademię Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. Od t. r. prowadził wykłady zlecone z bakteriologii i higieny w tejże Akademii; w r. 1929 habilitował się z bakteriologii i higieny zwierząt, a 1 XII 1930 r. został tamże profesorem nadzwycz. na katedrze mikrobiologii i higieny. Był też kierownikiem naukowym Państwowej Weterynaryjnej Pracowni Rozpoznawczej we Lwowie. Dn. 1 IV 1938 r. został profesorem nadzwycz. mikrobiologii na Wydziale Lekarskim Uniw. Stefana Batorego w Wilnie.
Po wybuchu drugiej wojny światowej, w grudniu 1939 r., L. pracował jako laborant i kierownik ambulatorium lekarskiego w Wilnie, następnie został przeniesiony do Rewna do Valat. Hig. Instytutas (Państwowy Zakład Higieny). W okresie okupacji niemieckiej w listopadzie 1942 r. został powołany do Wilna dla zwalczania epidemii tyfusu plamistego, następnie przeniesiony do laboratorium wiejskiego w Antokolu. Po wkroczeniu wojsk radzieckich został 19 VIII 1944 r. mianowany przez władze Litwy Radzieckiej zastępcą kierownika San. Hyg. Instytutas w Wilnie, gdzie pracował aż do 31 VII 1946 r., do momentu powrotu do kraju. Od 1 X 1946 r. L. pracował jako profesor nadzwycz., od 25 III 1948 r. jako profesor zwycz. mikrobiologii lekarskiej na Wydziale Lekarskim UJ. Stąd na własną prośbę został przeniesiony w r. 1952 do Akademii Medycznej w Białymstoku na stanowisko kierownika i organizatora katedry i zakładu mikrobiologii lekarskiej. W l. 1956–61 był prorektorem uczelni. Po przejściu na emeryturę 30 IX 1965 r. prowadził nadal wykłady propedeutyki lekarskiej (1964–6), był kierownikiem pracowni mikrobiologicznej w wojewódzkim szpitalu M. Curie Skłodowskiej w Białymstoku (15 III 1966 – 2 II 1968) i w Dziecięcym Ośrodku Chorób Płuc w Rabce (od kwietnia 1968 do śmierci).
L. brał czynny udział w życiu naukowym, odbył liczne wyjazdy naukowe do Francji, Anglii, Danii, Szwecji, NRF i NRD, Związku Radzieckiego, Węgier i Czechosłowacji. Znakomity metodyk i dydaktyk, stworzył własną szkołę mikrobiologiczną. Wychował wielu uczniów. Pozostawił 70 prac z różnych dziedzin mikrobiologii. Szczególnie zajmował się bakteriologią, serologią i immunologią wścieklizny, gruźlicy, nosówki, chorób wenerycznych, ronienia zakaźnego krów, poliomyelitu, grypy, wirusowego zapalenia wątroby, chemoterapią doświadczalną gruźlicy, epidemiologią zakażeń gronkowcowych, zmiennością wirusów zwierzęcych, mianownictwem bakteriologicznym. W pracach zbiorowych ogłosił rozdziały: Bruceloza (wspólnie z S. Wszelakim) i Wścieklizna (w: „Ostre choroby zakaźne”, W. 1954), Nauka o zakażeniu (tamże, W. 1956), Wścieklizna (w: „Terapia współczesna”, W. 1961 i 1963).
L. był redaktorem „Polskiej Gazety Lekarskiej” przed wojną, redaktorem naczelnym „Roczników Akademii Medycznej w Białymstoku” (1954–6), członkiem komitetu redakcyjnego „Acta Medica Polona” (1960–70), przewodniczącym Tow. Wiedzy Powszechnej (1956–60), przewodniczącym Oddziału Białostockiego i członkiem honorowym Polskiego Tow. Lekarskiego (1954–6), członkiem korespondentem PAU, członkiem Komitetu Mikrobiologicznego PAN, członkiem Rady Naukowej Instytutu Immunologii we Wrocławiu (1962–70). Odznaczony był Krzyżem Komandorskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz odznaką Za wzorową pracę w służbie zdrowia. Znawca Karpat, turysta i narciarz, dokonał wielu pierwszych zimowych wejść na różne szczyty Gorganów, Czarnohory i Alp Francuskich. Zmarł nagle 3 VIII 1970 r. w Rabce, pochowany 6 VIII w Zakopanem przy ul. Nowotarskiej. Bezżenny.
Peretiatkowicz A., Sobeski M., Współczesna kultura polska, P. 1932; Wachholz L., Białoń J., Grochowski J., Skład osobowy Wydziału Lekarskiego i Farmaceutycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1364–1949. Akademii Medycznej w Krakowie w latach 1950–1963, Kr. 1963 s. 99–100; – XX lat Akademii Medycznej im. Juliana Marchlewskiego w Białymstoku, Białystok 1970 s. 101–2; Rocznik Lekarski Rzpltej Pol. na 1936 r., W. 1936; toż na 1938 r., W. 1938; Woźniewski Z., Polski almanach medyczny na rok 1956, W. 1957; – Spis fachowych pracowników służby zdrowia, W. 1964; – „Dzien. Pol.” 1970 nr 185, 187; „Gaz. Białostocka” 1970 nr 214 (fot.); „Służba Zdrowia” 1970 nr 33; „Życie Warsz.” 1970 nr 187; – B. Akad. Med. w Białymstoku: Autobiografia, spis prac.
Teresa Ostrowska